poniedziałek, 25 marca 2024

Planety prawie niewidoczne, czyli niebo w kwietniu 2024 r.

W pierwszym pełnym miesiącu wiosny dni będą się nadal wydłużać. 1 kwietnia Słońce wzejdzie o 6:19, a zajdzie o 19:15. Ostatniego dnia miesiąca zaświeci od 5:17 do 20:04, czyli o 111 minut dłużej. Obliczenia wykonano dla Łodzi.

Przyjrzyjmy się nocnemu niebu w połowie miesiąca.

O godzinie 21:00 nad zachodnim i południowo-zachodnim horyzontem zobaczyć można typowo zimowe konstelacje: Oriona, Byka i Bliźnięta. Na południu świecą gwiazdy Lwa (z najjaśniejszym, niebieskawym Regulusem). Miejsce nad południowo-wschodnim widnokręgiem zajmuje Panna (w niej Spika), a na wschodzie rzuca się w oczy czerwony Arktur, najjaśniejsza gwiazda Wolarza i jedna z najjaśniejszych na niebie. Obracając się dalej przez lewe ramię, na północnym wschodzie ujrzymy Wielki Wóz (prawie do góry nogami), a na północnym zachodzie - Perseusza i Kasjopeję.

Niebo cały czas obraca się (wokół Gwiazdy Polarnej, przeciwnie do ruchu wskazówek zegara). Spójrzmy więc na nie raz jeszcze, o 4:15 (jest jeszcze wystarczająco ciemno, żeby przyjrzeć się konstelacjom). Panna i Wolarz są już na południowym zachodzie. Na południu świeci Antares, najjaśniejsze "słońce" Skorpiona i charakterystyczna gwiazda nocy letniej. Również wschodni horyzont zapowiada nadchodzące upały. Widzimy tam konstelacje Trójkąta Letniego: Lutnię, Łabędzia i Orła z ich najjaśniejszymi gwiazdami: Wegą, Denebem i Altairem (niechże Czytelnicy, w ramach ćwiczenia, sami dopasują gwiazdy do odpowiednich gwiazdozbiorów). Obrót nieba powoduje też zmiany na niebie w kierunku północnym. Kasjopeja jest już na północnym wschodzie, a Wielki Wóz (będący częścią Wielkiej Niedźwiedzicy) - na północnym zachodzie.

Fazy Księżyca: 2 kwietnia o 5:16 ostatnia kwadra, 8 kwietnia o 20:22 nów, 15 kwietnia o 21:14 pierwsza kwadra i na koniec 24 kwietnia o 1:49 pełnia.

W czasie nowiu (8 kwietnia) dojdzie do całkowitego zaćmienia Słońca. Nie zobaczymy go jednak w Europie Środkowej. Całkowita faza zjawiska będzie widoczna na wschodnim Pacyfiku, w części Meksyku, Stanów Zjednoczonych, Kanady i na północnym Atlantyku. Amerykańskie stany, które mają szczęście gościć cień Księżyca to m.in. Teksas (z miastem Dallas), Arkansas, Indiana (Indianapolis), Ohio (Cleveland). W Kanadzie zjawisko zobaczą obserwatorzy w Montrealu. Faza całkowita potrwa maksymalnie 4 minuty i 28 sekund (w Meksyku). Wzdłuż pasa zaćmienia całkowitego rozciągnie się strefa zjawiska częściowego obejmując Amerykę Środkową, USA (bez Alaski), większość Kanady, Grenlandię, Islandię, i Irlandię.

Obserwacje planet zapowiadają się wielce ubogo. Krótko po zachodzie Słońca nad zachodnim horyzontem będziemy mogli, i to tylko na początku kwietnia, obserwować Jowisza. Później planeta zniknie w blasku wieczoru. Pozostałe jasne ciała Układu Słonecznego pozostaną z naszej części świata niewidoczne ze względu na niekorzystne ułożenie ekliptyki względem horyzontu. Nieco większe szanse na obserwacje jasnych planet (i ich złączeń) będą mieć mieszkańcy okolic równikowych.

W związku z powyższym, zobaczymy tylko jedno planetarne złączenie Księżyca. 10 kwietnia przed północą Srebrny Glob (w fazie zaledwie 0,06) znajdzie się około 3 stopni od największej z planet. Warto jednak rzucić okiem na Księżyc 23 kwietnia w drugiej połowie nocy. Będzie on wtedy świecił około 1,5 stopnia (3 swoje średnice) od Spiki. Ciekawe zjawisko będzie mieć też miejsce 27 kwietnia przed świtem, gdy znajdziemy naturalnego satelitę Ziemi w Skorpionie, około 2 stopni od Antaresa.

W nocy z 22 na 23 kwietnia można próbować obserwować meteory z roju Lirydów. Nie jest to jednak rój słynący z dużej aktywności.

Zapraszamy do nocnej kontemplacji świata gwiazd i gwiazdozbiorów pozbawionego jasnych planet!

Michał Matraszek

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

szarmancko, szczerze, szczodrze, szeroko, szybko, szyderczo,