Czerwiec to corocznie czas najkrótszych (i najjaśniejszych) nocy. 1 czerwca Słońce świeci nad horyzontem od 4:31 do 20:49, a 20 czerwca – od 4:25 do 21:02. Dzień wydłuża się zatem o 19 minut. Jednak w lipcu czas świecenia Słońca będzie już coraz krótszy.
Powyższe obliczenia wykonano dla Łodzi. W innych częściach Polski momenty wschodów i zachodów mogą różnić się o kilka lub kilkanaście minut. Ogólna zasada, którą warto znać jest następująca: Latem w południowej Polsce noce są dłuższe i ciemniejsze niż w północnej. W każdej porze roku Słońce wcześniej wschodzi i zachodzi na wschodzie kraju, później na zachodzie. Na przykład: najdłuższy dzień roku trwa w Suwałkach od 3:55 do 21:05, w Świnoujściu – od 4:31 do 21:39, w Przemyślu – od 4:21 do 20:41, a w Bogatyni – od 4:46 do 21:18.
Tegoroczne lato rozpocznie się 20 czerwca o 22:52. Słońce wkroczy w zodiakalny znak Raka. Na skutek zjawiska precesji (powolnej zmiany orientacji osi obrotu Ziemi) znaki zodiaku nie pokrywają się z gwiazdozbiorami. Dlatego w nadchodzącym miesiącu Słońce przemierzać będzie konstelacje Byka i Bliźniąt.
W związku z krótkimi nocami, przedstawimy jego wygląd tylko dla jednej chwili, północy w połowie miesiąca. Na zachodzie i południowym zachodzie odnajdziemy wtedy wiosenne gwiazdozbiory: Wolarza z jasnym Arkturem, Pannę ze Spiką i charakterystyczny trapez Herkulesa. Nisko nad południowym widnokręgiem da się dostrzec Antaresa, najjaśniejszą gwiazdę Skorpiona. Na południowym wschodzie świecić będą najbardziej charakterystyczne letnie konstelacje: Lutnia, Łabędź i Orzeł ze swoimi najjaśniejszymi "słońcami": Wegą, Denebem i Altairem. Obróćmy się jeszcze w stronę Gwiazdy Polarnej. W tej części nieba, oprócz Małej Niedźwiedzicy, zobaczymy Kasjopeję i Wielką Niedźwiedzicę (Wielki Wóz), odpowiednio na północnym wschodzie i północnym zachodzie.
Nieurozmaicony zaćmieniami przebieg faz Księżyca będzie następujący: nów 6 czerwca o 14:39, pierwsza kwadra 14 czerwca o 7:20, pełnia 22 czerwca o 3:10, ostatnia kwadra 28 czerwca o 23:55.
Planety dolne (Merkury i Wenus) pozostaną niewidoczne. Ich złączenia górne ze Słońcem wypadają 14 czerwca i 4 czerwca.
Na poranne niebo coraz śmielej "wypływają" trzy jasne planety zewnętrzne. W ostatnim dniu miesiąca około godziny 3:15 (gdy jest jeszcze dość ciemno) odnajdziemy Marsa 14 stopni nad wschodnim horyzontem w gwiazdozbiorze Byka (jasność planety to +1 magnitudo). Na wysokości zaledwie 5 stopni nad północno-wschodnim widnokręgiem, w gwiazdozbiorze Barana, świecić będzie Jowisz (–2 wielkości gwiazdowe, najjaśniejszy z całej trójki planet, co ułatwi obserwacje). Ostatnia planeta to Saturn. Należy go szukać 25 stopni nad horyzontem w kierunku południowo-wschodnim, w konstelacji Wodnika (jasność planety wynosi +0,9 magnitudo).
Na obserwacje planet niewidocznych gołym okiem (Urana i Neptuna) należy poczekać przynajmniej do końca lata.
Powoli przesuwając się wśród gwiazd, Księżyc mijać będzie jasne ciała niebieskie. Wybraliśmy trzy ciekawe zjawiska.
3 czerwca o 3:15 cienki (15%) sierp Księżyca odnajdziemy 2 stopnie od Marsa i 5 stopni nad wschodnim horyzontem.
16 czerwca o 22:00 oświetloną w 3/4 tarczę Księżyca zobaczymy zaledwie 0,5 stopnia od Spiki (najjaśniejszej gwiazdy Panny). Zjawisko będzie widoczne dość wysoko (25 stopni) nad południowo-zachodnim widnokręgiem.
Ostatnią koniunkcję obserwować należy 27 i 28 czerwca około 2:30, na wysokości 20 stopni na południowym wschodzie. Będzie to spotkanie Księżyca z Saturnem.
Dużych rojów meteorów spodziewać się nie należy.
Czy znowu zdarzy się zorza polarna widoczna w środkowej Europie? Nie wiadomo. Pokaz piękna jaki otrzymaliśmy w nocy z 10 na 11 maja może powtórzyć się w czerwcu, a może za 11 lat. Wszystko zależy od trudnej do przewidzenia aktywności Słońca i... szczęścia.
Zachęcam do obserwacji nieba w krótkie (i pewnie ciepłe) noce na przełomie wiosny i lata.
Michał
Matraszek
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
szarmancko, szczerze, szczodrze, szeroko, szybko, szyderczo,