środa, 11 maja 2022

100 zawinięć Q-Flex czyli 100 dostaw katarskich

Tak jak dla części obserwatorów istotą zainteresowania przy kolejnych dostawach jest wielkość ład. w mln [m3 g.zm.], w tys. [m3 LNG] v [ton LNG], oraz w [GWh] - rzadko(!), tak dla mnie równie ważną istotą kolejnego zawinięcia jest logistyka dowózki; który Q-Flex, po raz który, po jakim czasie, jaką marszrutą itd. Również ilość dowiezionych GWh.


100 dostaw katarskich zrealizowano w ramach dwóch kontraktów długoterminowych (+Qatargas-1/2). Ale wśród nich była 1 dostawa spotową - [18.]/16 ([ogółem.]/katarska), dowiózł ją Al Nuaman w swoim 6 zawinięciu do Świnoujścia. Jej interwencyjny zakup był skutkiem wstrzymania (20.06.2017) odbioru gazu ziemnego z gazrurki wschodniej, z powodu jego złej jakości - zawodnienie.

Kontrakt Qatargas-1 (1 mln ton/rok = 11x Q-Flex) obowiązuje od połowy 2014 roku.
W wyniku odmowy odbioru ładunków do VI 2016 roku (nie licząc 2-ch rozruchowych na przełomie 2015/16), z powodu opóźnień w uruchomieniu gazoportu w Świnoujściu, Qatargas, zgodnie z zawartym aneksem, odsprzedał 16 ład. Q-Flex, zakontraktowanych przez PGNiG, innym importerom, po cenach nie powodujących konieczności dopłacenia różnicy z naszej strony - zerowe saldo rozliczeniowe. Wysoce prawdopodobnie, te ładunki odpłynęły na Daleki Wschód. Wtedy po tamtej stronie globu ceny LNG były wyższe od cen dla europejskich odbiorców. Prawdopodobnie te dostawy zakupiła Japonia. To był czas przedłużających się modernizacji elektrowni atomowych, zamkniętych po tsunami w 2011 roku.

Od 01.01.2018 roku obowiązuje kontrakt Qatargas-2. W założeniach w latach 2018-2020 opiewał po 1,17 mln ton/rok (13xQ-Flex), w kolejnych -od 2021, opiewa po 1 mln ton/rok (11xQ-Flex). Faktycznie, w żadnym roku Q-2 nie był w pełni realizowany ↓ (było Q-1x11+Q-2x7 v 8 w 2021, zamiast 11+13/11-od 2021).

Liczba dostaw w poszczególnych latach:
2015 x  1 ładunek (rozruchowy w dniach 11-18.12.2015),
2016 x  8 ładunków (pierwszy w roku też rozruchowy),
2017 x12 ładunków (w tym 1x spot ↑ wraz z całą realizacją roczną Qatargas-1),
2018-2019-2020 po 18 ładunków, w półroczach po 9 ład. (od 01.01.2018 roku realizacja Qatargas-2),
2021 x19 ładunków (w półroczach 10+9),
2022 x  6 ładunków (w liczeniu do 100). 

100 dostaw z Kataru to:

139,66 TWh
21 mln m3 LNG  v  9 mln ton LNG
 min 12 mld m3 g.zm.  > ½ rocznego obecnie zużycia gazu w kraju
Wielkość LNG pozyskanego z Kataru (100 dost.) stanowi 68,7% całego importu (23,7% z USA*).

Wiele zużyjemy gazu z LNG, przez wiele jeszcze lat, zanim import LNG z USA dorówna importowi z Kataru - w wyliczeniu od momentu uruchomienia Terminalu Świnoujście.

*****  ***

Wszystkie dost. katarskie(!) dla Terminalu Świnoujście były realizowane przez metanowce kl. Q-Flex.
27 jednostek w kolejności debiutów w Gazoporcie Świnoujście:
Nazwa/stocznia: D(Daewoo Shipbuilding&Marine Engineering);H(Hyundai Heavy Industries);S(Samsung Heavy Industries)                                                                                                                                                        - [dostawa ogółem.]/katarska;

2015/1 debiut: Al Nuaman/D-[1.]/1,
2016/3d: Al Khuwair/S-[5.]/4;    Al Gattara/H-[6.]/5;  Umm Al Amad/D-[8.]/7,
2017/6d: Al Huwaila/S-[11.]/10; Al Gharrafa/H-[12.]/11; Al Shamal/S-[13.]/12; 
               Al Hamla/S-[14.]/13;    Mesaimeer/H-[15.]/14;  Al Ruwais/D-[17.]/15,
2018/10d: Al Sheehaniya/D-[26.]/23; Al Ghariya/D-[27.]/24;         Onaiza/D-[28.]/25;
                 Al Khattiya/D-[29.]/26;       Al Ghashamiya/S-[33.]/29; Tembek/S-[34.]/30;
                 Al Kharaitiyat/H-[36.]/31;   Murwab/D-[38.]/33;   Al Sadd/D-[41.]/36;  Al Oraiq/D-[42.]/37,
2019/4d: Al Utouriya/H-[53.]/42;  Al Aamriya/D-[67.]/51;  Duhail/D-[69.]/52;  Al Bahiya/D-[71.]/54,
2020/2d: Al Safliya/D-[100.]/67;   Al Karaana/D-[102.]/68,
2021/1d: Al Kharsaah/S-[140.]/90.
4 jednostki, które nie zadebiutowały: Al Rekayyat/H; Al Sahla/H; Al Thumama/H; Fraiha/D.

Średnia wielkość katarskiego ładunku = 1397 GWh / 209 696 m3.
Największy ładunek    = 1452,7 GWh / 218 129 m3  - Al Shamal/S-[31.]/28 (wątpliwości).
Duże ładunki dowozi 5 Q-Flex/SHI: Al Ghashamiya; Al Huwaila; Al Kharsaah; Al Khuwair; Al Shamal. 
Najmniejszy ładunek  = 1362,7 GWh / 204 606 m3  - Umm Al Amad/D-[8.]/7.
Najmniejsze ładunki przypłynęły z: Umm Al Amad i Al Oraiq.

 

100 dowózek LNG z Ras Laffan wg. podtypów Q-Flex.
Wszystkie ładunki były dowiezione przez jedn. klasy Q-Flex (2-ga grupa największych LNGC w światowej flocie po Q-Max).
^ Tembek i Al Hamla to wyjątki, powstały w SHI ale konstrukcyjnie są identyczne jak podklasa z HHI
(więcej o różnicach pomiędzy Q-Flex i innych wyjątkach jest w Największe metanowce Q-Flex/Q-Max.)

100 dostaw zrealizowało 27 różnych jednostek klasy Q-Flex (na 31 istniejących). Najczęstszymi dostarczycielami byli: Al Nuaman x8 i po 6: Al Ghashamiya; Al Hamla; Al Khattiya; Al Khuwair i Al Sheehaniya.

Generalnie poszczególne jednostki Q-Flex nie są w jakiś sposób przyporządkowane do obsługi obu kontraktów z PGNiG. Wiele lat temu Qatargas i Ras Gas (do czasu wchłonięcia) przyporządkowywały poszczególne LNGC liniom produkcyjnym w terminalu Ras Laffan, o różnych zależnościach właścicielskich, i w konsekwencji importerom. Trudno dopatrzeć się też jakieś stałej rotacji. Raczej wybór Q-Flex do obsługi importowego terminala, skrajnie odległego na NW od Ras Laffan, jest na zasadzie; który jest …wolny. Oczywiście, wybór logistyczny przez zarządzających flotą Nakilat jest dużo bardziej skomplikowany (przeglądy/remonty/ konieczność wym. załóg/różne względy współudziałów właścicielskich w konkretnej jednostce, itd.).

W historii 100 dostaw katarskich można było zaobserwować skrajne dyspozycje dowozowe. 

1. Realizacje 2 kolejnych dostaw przez ten sam Q-Flex, tj. wykonanie 2 podróży okrężnych po sobie (Ras Laffan > Świnoujście > RL > Św. > RL), bez przedzielenia inną dowózką:
- Al Nuaman [1.]/1 + [2.]/2, tj. 2 ładunki technologicznie rozruchowe dla terminalu. W tym przypadku jest logiczne uzasadnienie/wyjaśnienie: tym samym Q-Flex kolejne ładunki dla nowicjusza, a był i kolejny [3.]/3 - pierwszy już handlowy ale bez raz za razem.
- Duhail [78.]/57 + [83.]/59 - dostawy przedzielone w Świnoujściu zawinięciem Al Utouriya [81.]/58, też przez Arctic Princess [80.] + [82.] i te realizacje z Melkøya były również „raz za razem”.
- Al Gattara [90.]/61 + [95.]/64 - przedzielone dostawami [91.]/62 Al Khuwair i [93.]/63 Al Hamla.
Były też kolejne marszruty na Bałtyk tego samego Q-Flex, przedzielone tylko krótką dowózką na Środkowy Wschód lub do pobliskiego Kuwejtu (względem Kataru).

2. Wręcz przeciwstawnie do powyższego, w okresie od XII 2020, tj. od zawinięcia Al Sadd [111.]/75, do początku XI 2021, tj. do zawinięcia Al Kharaitiyat [142.]/91, nastąpiło długoseryjne delegowanie kolejnych różnych jednostek w odległą dowózkę na koniec Europy. W tym czasie zrealizowano 17 kolejnych dostaw do Świnoujścia przez różne Q-Flex (z 31 jednostek).

Mimo tych przeciwstawnych obserwacji, generalnie rozrzut w liczbie zawinięć na Bałtyk wśród Q-Flex jest spory i występują znaczne wśród nich skrajności:
            - Al Nuaman bezwzględny lider od początku funkcjonowania Terminalu Świnoujście, z liczbą 8 zawinięć, w tym: 2 pierwsze dostawy rozruchowe, pierwsza komercyjna/handlowa i 1 spotowa. Spośród pierwszych 9 ładunków dowiózł aż 5 (/1; /2; /3; /6; /9). Dzierży też rekord liczby zawinięć w roku, tj. 4x w 2016. Ale od końca VI 2019, czyli już prawie 3 lata, nie gościł w Świnoujściu. Grupa pościgowa, w liczbie 5 Q-Flex po 6 zawinięć, powoli ciuła pobyty na Bałtyku. Drugi wynik (po Al Nuaman ↑) w ilości zawinięć w danym roku posiada Al Sheehaniya, 3x w 2018 (/23; /35; /39).
            - poza grupą 4 Q-Flex jeszcze nieobecnych na Zatoce Pomorskiej, jest grupa 4 jednostek z 1 zawinięciem. Wśród nich jest Umm Al Amad z debiutem w X 2016 (jako [8.]/7) i od tego momentu, przez prawie 5,5 lat nie powtórzył zawinięcia. Pozostałe 3 jedn. później lub niedawno debiutowały.
            - w kwestii regularności zawinięć, wśród jednostek z 3-6 dowózkami występują modelowe skrajności, tzn. są Q-Flex dość regularnie zawijające po 1-2x w roku, oraz jednostki z 2/3-letnimi nieobecnościami.

Tu stosowne przypomnienie opracowania z IX 2020: Typowa marszruta metanowca Q-Flex na Bałtyk  - mimo upływu kolejnych lat obserwacji ten opis nie wymaga aktualizacji lub korekt.
Prawdopodobnie najkrótszą czasowo - ekspresową żeglugę z Ras Laffan do główek Gazoportu zrealizował Al Khattiya [76.]/56 w 20 dób + 22h! Al Hamla [121.]/80 też miał dobry czas: 21d + 1,5h (liczone z uwzględnieniem zmiany czasy CET/CEST).

Tutaj dopiszę dodatek(cd.) o typowym wpływaniu, rozładunku, wypływaniu z Gazoportu Świnoujście.
Typowo Q-Flex przypływają na redę (w okolice pławy podejściowej N1) na wieczór lub w noc poprzedzające rozładunek i kilka h spędzają na kotwicy lub w dryfie. Czasami przypływają rano, na styk (↓). Tylko sporadycznie odbyły się planowe nocne wejścia (2-3 przypadki).
Sama operacja odbioru dostawy katarskiej rozpoczyna się od przejęcia pilotów (z Pilot 65) przez metanowiec przy pławie farwaterowej N1 o h0600 (o 0700 porą zimową w XII-I - późny świt). Po niecałych 3h następuje wejście do gazoportu, po kolejnych ok.2h następuje ostateczne zacumowanie (po obrocie w basenie portu) do stanowiska rozładunkowego. Po min 5h od rozpoczęcia wpływania, Q-Flex osiąga gotowość do technologicznego rozładunku, który zazwyczaj trwa 24-28h. Typowy pobyt Q-Flex w gazoporcie trwa 30-36h. W kolejnej dobie, odcumowanie i wypłynięcie z gazoportu to ok. 40’ i po kolejnych ok. 2,5h następuje zdanie pilotów przy N1**.

We wpisie: „Niby 17 mld kubików g. ziem. zaimportowane drogą morską” (ostatni akapit), obiecałem, że szerzej opiszę ↓.
Generalnie dostawy przypływały planowo i punktualnie oraz były obsługiwane (wpłynięcie>rozładunek >wypłynięcie) - bez obsuw terminowych. Pod tym względem Terminal Świnoujście i współpracujące podmioty (Fairplay Towage Polska, Szczecin-Pilot, Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście) znacznie się wyróżniają terminowością dokonywania odbioru dostaw (regularnością organizacyjną), od innych europejskich terminali odbiorczych LNG. Kilka z nich często i regularnie obserwuję, tzn. obserwuję na ich redach kilku(nasto)dobowe wyczekiwania metanowców na rozładunek. Na pewno Terminal Świnoujście jest liderem bezproblemowości odbiorczej.

Oczywiście, były sporadyczne opóźnienia wpłynięcia (od kilku h do 3 dób) lub rzadziej wypłynięcia (po rozładunku) spowodowane złymi warunkami hydrometeorologicznymi (silny wiatr, znaczna mgła, niski stan wody) na Zatoce Pomorskiej. Poniżej 10 takich przypadków dla dostaw katarskich***:
-   [27.]/24 opóźnienie wpłynięcia o 2h - niska woda;
-   [29.]/26 opóź. wypłynięcia (po rozładunku) o 2 doby - sztormowy wiatr;
-   [42.]/37 opóź. wpł. o 3 doby - sztorm;
- [117.]/77 opóź. wpł. o 29h - niska woda;
- [138.]/88 opóź. wpł. o 7h - silny wiatr;
- [139.]/89 opóź. wpł.  o 22h - silny wiatr;
- [143.]/92 opóź. wypłynięcia (po rozładunku) o 1 dobę - sztormowy wiatr;
- [147.]/94 opóź. wpł. o 9h - silny wiatr;
- [151.]/96 opóź. wpł. o 1 dobę - silny wiatr;
- [159.]/98 opóź. wpł. o 34h - sztorm.

Wśród innych nietypowości nautycznych są:
- jedyny niepozytywny incydent z rozjechaniem pławy N2 na wyjściu, po debiucie Al Huwaila [11.]/10,
- 2 nietypowe marszruty na Bałtyk, z pominięciem M. Czerwonego, K. Sueskiego, M. Śródziemnego i z opłynięciem Afryki. Dotyczy to: powrotu pod balastem Al Hamla [19.]/17 i dowózki Al Sadd [41.]/36,
- szczególną ciekawostką było „podwójne” zawinięcie (wejścio-wyjścio-wejście) Al Khuwair [120.]/79.

Podczas rozładunku Al Huwaila[105.]/69, uzyskano terminalowy rekord wielkości rozładunku. Prawie 1424 GWh w ramach jednej doby gazowej (terminalowej), trwającej od h0600 do h0600 kolejnej doby. W ramach 100 dostaw było 11 rozładunków Q-Flex które zrealizowano w ramach 1 doby terminalowej - ostatnio we IX 2021 - Al Safliya [139.]/89.

Dodatkowe zestawienia:
Lista wszystkich Q-Flex i liczba ich poszczególnych zawinięć do Gazoportu Świnoujście.
Lista najmniejszych i największych ładunków katarskich.

Wacław Sałaban, kwiecień/maj 2022 roku.

* eksport amerykańskiego wytwórczo LNG (nie sprzedażowo -  sprzedawcami ładunków poza podmiotami amerykańskimi byli pośrednicy i reeksporterzy: Centrica, Gunvor, Naturgy, Total, Shell  - to min), mimo 47 odebranych ładunków z USA (+3, tj. 2 płynące i 1 odebrany w Kłajpedzie), przy 100 z Kataru, jest w zdecydowanie gorszej dysproporcji od 2:1 za sprawą wielkości poszczególnych dostaw. Średni ładunek z Kataru (Q-Flex) to 1397 GWh, z USA to ok. 1025 GWh.
To szczegółowe wykazanie jest celowe, aby pisujący o LNG mieli świadomość że, głównym dostawcą LNG jest Katar, potem USA, a dogonienie i zrównanie się może nastąpić przy realizacji podpisanych kontraktów za … kilkanaście lat!

** W przypadku innych dostaw, w tej części opisane zdarzenia są stosownie czasowo inne, z uwagi na mniejszą o 25÷40% wielkość ładunku. Bywały zawinięcia, podczas których pobyt w gazoporcie (manewry + rozładunek) trwał </= 24h. Oczywiście w tych innych zawinięciach jest więcej odstępstw od opisanych powyżej czasookresów.    

*** W przypadku dostaw nie katarskich, ilość opóźnień losowych proporcjonalnie jest podobna, ale były też sporadyczne przypadki długiego kotwiczenia w oczekiwaniu na rozładunek, np. rekordowe 23,5(!) doby - dostawa [61.]/07.06.2019 - Maran Gas Sparta. Ale w tych przypadkach na pewno były inne okoliczności wyczekiwania.

2 komentarze:

  1. FLEX RANGER z sabine 20.05.22 wg.UM w Szczecinie

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dzięki. Czyli będzie dostawa kontraktowa. A po cichu liczyłem na Hoegh Esperanza (ETA 22.05.) z Calcasieu Pass LNG.
      Czyli w 3 tygodniu maja (precyzyjnie 14-21.05.) falochron centralny w Świnoujściu będzie dla gawiedzi prawie całkowicie niedostępny!

      Usuń

szarmancko, szczerze, szczodrze, szeroko, szybko, szyderczo,